"Hoe kwam je eigenlijk bij dit beroep terecht?"

Geschreven op 19 januari 2021
Leestijd: 5 minuten

Toen ik nog studeerde was dit denk ik de meest gestelde vraag die ik kreeg. Niet alleen ik, maar ook al mijn medestudenten. Bij het gebarencafé waar ik dove mensen ontmoette waren mensen hier het meest nieuwsgierig naar. Tijdens de lessen was het ook een vast onderwerp om onze vaardigheden in de Nederlandse gebarentaal mee te oefenen. ‘’Waarom koos je voor de tolkopleiding?’’ Ik had mijn antwoord doorgaans al klaar voordat iemand zijn zin kon afmaken, omdat die vraag zó vaak langskwam. ‘’Vanwege het internet!’’ zei ik dan met een lach. Daar gaat natuurlijk nog een verhaal achter schuil en die deel ik graag met jullie. ;-)

Laat ik bij het begin beginnen. En nee, niet bij het jaar dat ik ben geboren, dat zou flauw zijn. Ik denk dat het een mooi startpunt is om terug te gaan naar mijn tijd op de middelbare school. Dat is doorgaans de plek waar je jezelf het meest leert kennen en dat gold ook voor mij. Of ja, dat dacht ik - mijn leven is echter heel anders uitgepakt dan ik toen voor ogen had.

Wie mij nog kent van die tijd weet dat ik heel begaan was met alles rondom muziek. Ik speelde viool in het schoolorkest, tijdens weekenden die mijn muziekschool organiseerde. Ik deed mee aan elke gelegenheid met een podium die mijn school bood – met als kers op de taart de jaarlijkse driedaagse muziekavonden. Daar leefde ik het hele jaar naartoe. Je merkt het al, muziek was mijn leven en er was geen andere mogelijkheid dan dat ik daar ook mijn professionele beroep van zou maken.

Nu was het wel zo dat ik me niet kon beperken tot één instrument of genre in die tijd. Aan de muziekavonden deed ik het liefst mee in de meest verschillende samenstellingen: een liedje zingen en piano spelen in mijn eentje, met een klassiek strijkkwartet, of een groots ensemble. Ik kón niet kiezen. En dat bleek na het behalen van mijn diploma (en eigenlijk daarvoor al, in de aanloop naar het einde van de middelbare) een probleem te zijn. Ik wist namelijk niet wat te gaan studeren.

Ik belandde in een dilemma. Voor een lange tijd dacht ik het pad te hebben uitgestippeld. Mijn enige optie was om muziek te gaan studeren, in welke vorm dan ook. Ik wilde zingen, viool spelen, muziekdocent worden misschien. Ik kon me niet voorstellen dat muziek geen centrale rol zou hebben in de rest van mijn leven, want mijn hele identiteit was daaromheen opgebouwd. Wat had ik het mis!

Na de middelbare school besloot ik een tussenjaar te nemen. Er was gewoon tijd nodig om uit te zoeken welke richting ik in zou gaan. Ik weet nog dat ik op dat moment terugblikte op mijn hele middelbare schooltijd en dacht: ik was er toch zo zeker van, zó overtuigd van wat er van mij terecht moest komen. En dat hele idee begon te wankelen toen ik eenmaal serieus moest nadenken over de rest van mijn leven. Dat is behoorlijk wat als je pas net achttien bent.

In dat tussenjaar heb ik de tijd genomen om alles te (her)overwegen in wat ik belangrijk vind en wat ik wil. Dat was niet altijd makkelijk. Ik heb geprobeerd om me te richten op auditeren voor het conservatorium, voor een zangopleiding, en daar nam ik lessen voor. Na een half jaar merkte ik dat dat hem toch niet was voor mij. Check, dat kon van het lijstje. Destijds woonde ik bij mijn vader in Amsterdam, aan wie ik vroeg of hij me altvioollessen kon geven, om dan maar dat te gaan studeren. Dat was ook van korte duur. Op een gegeven moment was ik radeloos en had ik werkelijk geen idee wie ik was en of er überhaupt iets voor mij bestond dat ik kon doen in plaats van musicus worden. Hoe moest ik daar nu achter komen?

En nu komt de clou: het was het internet! Want wie is je beste vriend als je het echt niet meer weet? Google. Ik moet nog wel iets meer context geven, want het is niet zo dat ik in de wilde weg ging zoeken. Naast muziek had ik ook aanleg voor talen. Dit wist ik, omdat ik tweetalig ben opgevoed, met het Hongaars en het Nederlands. Al was de gedachte wel eens opgekomen om te tolken tussen die twee talen, nam ik het nooit serieus. Het was immers iets dat ik al kon en dat vond ik saai. Het leukste vond ik altijd om iets nieuws te leren, of in elk geval iets te proberen dat ik nog niet kende. Op dat moment dacht ik, als muziek hem niet gaat worden, dan maar iets van een taal. Welke taal dan ook, dat maakte me niet zo veel uit. En zo ging ik googlen.

In feite viel mijn oog per toeval op de opleiding voor tolk/docent Nederlandse gebarentaal, tussen de opleidingen Japans, Russisch en Chinees (die ik dus net zo makkelijk had kunnen kiezen!). Ik was nog niet eerder in aanraking gekomen met de Dovengemeenschap. Het enige dat ik nog weet is dat ik toen dacht: o ja, er was een Dove karakter in de serie The L Word die ik in mijn tienerjaren keek. Dat had toen wel mijn interesse gewekt, maar niet zoveel dat het was blijven hangen. Desondanks was het precies genoeg om mij over de streep te trekken om me in te schrijven voor de open dag op de Hogeschool Utrecht.

Eenmaal daar duurde het denk ik vijf minuten voordat ik besloten had dat dit was dat ik wilde doen. Ik had gewoon zo’n fuck yes moment, het gevoel dat ik me hieraan wilde wagen. En wat ben ik blij dat ik die keus heb gemaakt.

The rest is history zou ik zeggen. Het punt dat ik nu heb bereikt is mede dankzij dit hele verhaal. Als ik nu terugblik vind ik het wel grappig om op te merken dat het zo anders had kunnen lopen. Er hing een hoop af van puur toeval en geluk. Maar wat ben ik blij. Dit beroep past zo goed bij wie ik ben. Juist hier heb ik de kans om veel nieuwe dingen te leren en te ontdekken. Ik hoef niet één richting te kiezen, want elke dag brengt iets nieuws met zich mee. Ik hoef me niet te beperken, omdat er zoveel mogelijkheden zijn om me in te bekwamen. Ik hoef me niet meer vast te klampen aan één ding dat mijn identiteit zou vormen. En wat ook belangrijk is, is dat ik echt niet mijn geweldige vrienden en kennissen die ik dankzij deze opleiding heb leren kennen zou willen missen! Zij hebben mij gevormd tot wie ik nu ben. En dat is een hoop meer dan dat ik mezelf ooit zag worden, toen ik nog moest beginnen. :-)